ตำนาน

ตำบลเมืองพิษณุโลก เมืองกำแพงเพชร เมืองพิชัยสงคราม เมืองสุพรรณ ว่ามีฤษี 3 ตน ฤษีเป็นใหญ่ 3 ตน

ตนหนึ่งฤษีพิลาไลย ตนหนึ่งฤษีตาไฟ ตนหนึ่งฤษีตางัว เป็นประธานแก่ฤษีทั้งหลายจึงปรึกษากันว่าเราท่านทั้งนี้จะเอาอันใดให้แก่พระศรีธรรมาโศกราช ฤษี ทั้ง 3 จึงว่าแก่ฤษีทั้งปวงว่า เราจะทำด้วยฤทธิ์ทำด้วยเครื่องประดิษฐานเงินทองไว้ฉะนี้ฉลองพระองค์ จึงทำเป็นเมฆพัดอุทุมพรเป็นมฤตย์พิศม์อายุวัฒนะพระฤษีประดิษฐานไว้ในถ้ำเหวน้อยใหญ่ เป็นอานุภาพแก่มนุษย์ทั้งหลาย สมณชีพราหมณาจารย์เจ้าไปถ้วน 5000 พรรษา

พระฤษีองค์หนึ่งจึงว่าแก่ฤษีทั้งปวงว่า ท่านจงไปเอาว่านทั้งหลาย อันมีฤทธิ์เอามาให้สัก 1000 เก็บเอาเกสรไม้อันวิเศษที่มีกฤษณาเป็นอาทิให้ได้ 1000 ครั้นเสร็จแล้ว

ฤษีจึงป่าวร้องเทวดาทั้งปวงให้เอาว่านทำเป็นผง เป็นก้อนประดิษฐานด้วยมนต์คาถาทั้งปวงให้ประสิทธิ์ทุกอัน จึงให้ฤษีทั้งนั้นเอาเกสรและว่านมาประสมกันดี เป็นพระให้ประสิทธิ์แล้วด้วยเนาวะหรคุณ ประดิษฐ์ไว้บนเจดีย์อันหนึ่ง ถ้าผู้ใดให้ถวายพระพรแล้วจึงเอาใว้ใช้ตามอนุภาพเถิด ให้ระลึกถึงคุณพระฤษีที่ทำไว้นั้นเถิด

ฤษีไว้อุปเทษดังนี้ 

แม้อันตรายสักเท่าใดก็ดี ให้นิมนต์พระใส่ศีรษะ แล้วเอาใส่ผมทั้งปวงหายสิ้นแล

ถ้าจะเข้าการรณรงค์สงครามให้เอาพระใส่น้ำมันหอมเข้าด้วยเนาวะหรคุณ แล้วเอาใส่ผมศักดิ์สิทธิ์ความปรารถนา

ถ้าผู้ใดจะประสิทธิ์แกหอกดาบศัสตราวุธทั้งปวง เอาพระสรงน้ำหอมแล้วเสกด้วย อิติปิโสภกูราติ เสก 3 ที 7 ที แล้วใส่ขันสัมฤทธิ์พิษฐานตามความปรารถนาเถิด

ถ้าผู้ใดจะไคร่มาตุคามเอา พระสรงน้ำหอม ใส่ใบพูลทาประสิทธิ์แก่คนทั้งหลาย

ถ้าจะสง่าเจรจาให้คนกลัวเกรงเอาใส่น้ำมันหอมหุงขี้ผึ้งเสกด้วยเนาวะหรคุณ 7 ที

ถ้าจะค้าขายดีมีที่ไปทางบกทางเรือก็ดีให้นมัสการด้วยพาหุงแล้วเอาพระสรงน้ำหอม เสกด้วยพระพุทธคุณ อิติปิโสกกูราติ เสก 7 ที ประสิทธิ์แกคนทั้งหลายแล

ถ้าจะไม่สวัสดีพรทุกอัน ให้เอาดอกไม้ ดอกบัว บูชาทุกวันจะปรารถนาอันใดก็ได้ทุกประการแล

ถ้าผู้ใดพบพระเกสรก็ดี พระว่านก็ดี พระปรอทก็ดี ก็เหมือนกันอย่าได้ประมาทอานุภาพดังกำแพงล้อม กันภัยแก่ผู้นั้น

ถ้าจะให้ความศูนย์เอาพระสรงน้ำหอม เอาด้าย 11 เส้น ชุบน้ำมันหอมและทำใส้เทียนตามถวายพระแล้วพิษฐานตามความปรารถนาเถิด

ถ้าผู้ใดจะสระหัวให้เขียนยันต์นี้ ใส่ใส้เทียน แล้วว่า นโมไปจนจบ แล้วว่าพาหุง แล้วว่าอิติปิโสกการ มหเชยยัง มงคลัง แล้วว่าพระเจ้าทั้ง 16 พระองค์ เอาทั้งคู่ กิริมิทิ กุรุมุทุ เกเรเมเท ตามแต่เสกเถิด 3 ที 7 ที วิเศษนัก

ถ้าได้รู้พระคาถานี้แล้วอย่ากลัวอันใดเลย ท่านตีค่าไว้ควรเมือง จะไปรบศึกก็คุ้มได้สารพัดศัตรูแล

.

.

คัดลอกจากหนังสือ ตามรอยเสด็จ ประพาสต้น พระพุทธเจ้าหลวง ณ เมืองกำแพงเพชร หน้า 138

เนื้อหาส่วนหนึ่งจากตอนเสด็จประพาสต้นในรัชกาลที่ 5 พระราชนิพนธ์ ใน พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เรื่องเสด็จประพาสต้นครั้งที่สอง